School verduurzamen: waar is winst te halen

In Nederland wordt volop geïnvesteerd in het verduurzamen van de woningbouw. Naast de woning moet maatschappelijk vastgoed ook grondig aangepakt worden. Er moet flink werk aan scholen verricht worden, waar is de winst te behalen bij een school verduurzamen? 

Kabinet maakt 525 miljoen vrij

Naast de subsidies die vrij komen in de markt voor particuliere woningbouw is er veel geld beschikbaar voor maatschappelijk vastgoed. Er wordt 525 miljoen euro vrijgemaakt voor de verduurzaming van rijksvastgoed en maatschappelijk vastgoed, hieronder vallen onder andere overheidsgebouwen, ziekenhuizen en scholen. In Nederland zijn heel veel oude schoolgebouwen die grondig aangepakt moeten worden.

verduurzamen scholen cijfers

Een duurzaam schoolgebouw heeft een Integraal HuisvestingsPlan nodig en is klaar voor de toekomst. Belangrijk pijlers voor een schoolgebouw zijn een laag energieverbruik, gezond binnenklimaat, CO₂ -uitstoot en dient betaalbaar te zijn. De huidige cijfers van scholen zijn gewoon niet goed zoals bovenstaande afbeelding laat zien. 

Bij scholen duurt de huidige cyclus van vernieuwding en renovatie op dit moment te lang, twee keer zo lang als de gewenste cyclus. Dat is nodig voor het behalen van de klimaatdoelstellingen en verduurzamen van de gebouwenvoorraad. Over een periode van 30 jaar is een investering van 21 miljard euro nodig. Scholen kunnen veel stappen ondernemen om te verduurzamen.

Maatregelen bij school verduurzamen

Met het treffen van duurzame maatregelen besparen scholen direct op de energiekosten. Veel schoolgebouwen zijn uitstekend geschikt voor bepaalde maatregelen door het type gebouw wat het is. Zonnepanelen kunnen bijvoorbeeld perfect op een plat dak geplaatst worden. Dat levert direct veel rendement op en de extra stroom kan ook gebruikt worden voor een warmtepomp. Onderstaande maatregelen vallen onder het verduurzamen. 

  • Zonnepanelen
  • HR++ ramen
  • LED-verlichting
  • Gevel- en spouwmuurisolatie
  • Dakisolatie
  • Energiemanagementsystemen

verduurzamen scholen

7-stappen naar duurzaam schoolgebouw

Er zijn veel mogelijkheden in het traject van verduurzamen van gebouwen. De volgende stappen kunnen doorlopen worden om de gebouwopgave intergraal vorm te geven. Deze stappen geven op lange termijn structuur.

  1. Inzicht verkrijgen – QuickScan
    De eerste fase is eigenlijk het in kaart brengen van de algemene situatie van het gebouw, een grondige QuickScan. Bepaal de visie van de onderwijshuisvesting. Breng daarnaast in kaart de huidige kwaliteit en duurzaamheid van de huidige portefeuille van schoolgebouwen. In deze fase wordt ook het energieverbruik in beeld gebracht en de CO2 uitstoot per gebouw.
  2. Waar wil de school heen
    Op basis van een eerste scan en meer inzicht in de situatie kan bepaald worden wat de school wil. Doordat er meerdere beleidsvelden zijn is een goede samenwerking met alle betrokken partijen belangrijk. Er moet gekeken worden naar de wijkaanpak en met bijeenkomsten kan meer uitgezet worden waar de school naar toe wil werken. Dit moet in afstemming zijn met de doelstellingen en de kwaliteit waar naar gezocht wordt.
  3. Ambities van de school
    Nadat duidelijk is wat de opties zijn is het belangrijk om deze concreet te maken. Het vertalen naar concrete doelen voor de school. Onderzoek wat haalbaar, financierbaar en binnen de ambities ligt van de school. Bij verbouwen en nieuwbouw wordt er gekeken naar de gewenste situatie op langere termijn. Op basis van heldere ambities en concrete plannen volgt een planvorming voor de volgende stappen.
  4. Hoe wordt alles aangepakt?
    De plannen in het verduurzamen van scholen bestaan uit een integrale totaalaanpak samen met de gemeente. Iedere school moet een Duurzaam Integraal Huisvestingsplan hebben. Dit is een lokale routekaart waarin de visie is te vinden en hoe op strategische wijze het schoolgebouw voor de toekomst klaar is. Dit is zorgt voor transpiratie en helpt met het uitvoeren van een goed meerjarenonderhoudsplan (MJOP). In deze stappen wordt keuze gemaakt over nieuwbouw, renovatie en onderhoud om de CO2-reductie te halen. Tegenwoordig wordt er zoveel mogelijk volgens de BENG of ENG norm gebouwd.
  5. De financiering
    Op basis van de doelen en de benodigde zaken die aangepakt gaan worden kan de volgende stap genomen worden. Vanuit het Warmtefonds zijn leningen beschikbaar voor scholen die op deze manier verduurzaming beter kunnen realiseren. Samen met de extra subsidies die vrij komen kunnen stappen gemaakt worden. De financiering zorgt voor veel gesprekken tussen besturen en gemeenten en zal de nodige discussies opleveren. Een goed overzicht over de kosten en de opbrengsten zorgt ervoor dat sneller stappen naar verduurzamen genomen kunnen worden.
  6. Uitvoering
    Een schoolgebouw kan op veel manier verduurzaamd worden. Denk aan na-isolatie, zonnepanelen, HR++ ramen en het verbeteren van ventilatie met een warmtepomp. Er moet goed gekeken worden naar de aanbesteding van het project en hoe met de juiste partijen samengewerkt worden. Energieplein kan helpen bij het verzorgen van deze procesbegeleiding door geslaagde projecten met ervaren deskundigen.
  7. Monitoring
    Borging noemen we hier als laatste maar is misschien wel de belangrijkste stap. De borging zit na iedere fase. Zorg dat u toezicht houdt op de uitvoering, de voortgang bewaken en de herhalende cyclus bepalen (herijking) door monitoring. Hierdoor weet u wat er beter kan en kunt u bijsturen.

Scholen verduurzamen

Tools voor school verduurzamen

Door de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) zijn twee nieuwe tools ontwikkeld voor het verduurzamen van schoolgebouwen, zowel primair onderwijs als voortgezet onderwijs. Schoolbesturen, gemeenten, adviseurs en installateurs kunnen deze gratis downloaden. Deze tools zijn te vinden op de website van RVO.

  • Installatiescan Scholen
    Deze tool is voor onderhoudsmonteurs van gebouwinstallaties in scholen. De inregeling en het functioneren van klimaatinstallaties kunnen hiermee gecontroleerd en geoptimaliseerd worden door de installateur.
  • Verduurzamingsmaatregelen bestaande scholen
    De lijst Verduurzamingsmaatregelen bestaande scholen bevat verbeteringsmaatregelen voor schoolgebouwen bij het energiegebruik en binnenmilieu. De lijst kan gebruikt worden bij het bepalen van.

    • Gerealiseerde en nog mogelijke verduurzamingsmaatregelen
    • Quick Wins om exploitatiekosten te verlagen en het binnenklimaat te verbeteren
    • Verbetermaatregelen die opgenomen dienen te worden in duurzame meerjaren onderhoudsplannen
    • Verbetermaatregelen die getroffen dienen te worden in het kader de Wet Milieubeheer

Webinar voor scholen

Op de website van Scholen op Koers naar 2030 is volop informatie te vinden. Daarnaast is er een rekentool om te zien wat de huidige status van een schoolgebouw is. Op 12 oktober aanstaande is er een webinar Aan de slag met de rekentool daadwerkelijk energieverbruik kun je inzichtelijk krijgen wat het energieverbruik is van een school. Het geeft inzichtelijk wat het gebouwen portefeuille is en hoe een schoolgebouw verbeterd kan worden. Opgeven kan via de volgende link, aanmelden

0 reacties