De warmtepomp is steeds populairder in Nederland. Mensen spreken vaak over de nadelen van een warmtepomp. Zijn deze uitspraken over nadelen terecht? Wij gaan hier verder op in.   

De Nederlandse overheid investeert stevig in het verduurzamen van ons land. Particulieren en het bedrijfsleven merken dat door de nieuwe eisen in de bouw en het stimuleren van verduurzamen. Wetende dat de warmtepomp een nieuw product is, lees je veel over alle nadelen van een warmtepomp. Maar hoe zit het hiermee? Daarom gingen wij van Energieplein langs bij Schimmel Techniek. Zij zijn specialist en kunnen veel meer vertellen over advies bij de warmtepomp en de nadelen.

Deskundigheid installateurs is beperkt

Steeds meer mensen willen ook een bijdrage leveren aan een beter milieu. Dat kan op allerlei manieren waaronder het verduurzamen van je woning of bedrijfspand. Wanneer er sprake is van goede isolatie kan je overgaan op een warmtepomp. Maar er wordt te vaak verkeerd advies gegeven over de keuze van een warmtepomp en de technische kennis bij installateurs is nog beperkt. Dat blijkt ook uit het Warmtepomp Trendrapport 2020. In dit rapport is te lezen dat het kennisniveau en ervaring van de installateur minimaal is. Dit kan leiden tot een warmtepomp die niet goed functioneert. Vervolgens is het goed om te weten hoe het zit met de veelgemaakte fouten tijdens het installeren van een warmtepomp.

Veel gemaakte fouten bij de installatie

Regelmatig komt in de media, kranten of televisie, naar voren dat een warmtepomp niet goed functioneert. Nadelen zoals een koude woning, lawaai van de buitenunit, hoge energierekening staan al snel op de lijst. Wanneer je een investering doet om je woning comfortabeler te krijgen mag dit niet voorkomen. Schimmel Techniek weet dat vaak met beperkte kennis toch installaties gedaan worden. Hierdoor worden klanten de dupe van de gevolgen. Welke fouten maken installateurs voornamelijk?

Onvoldoende isolatie

Een woning gebouwd voor 1974 kan geen warmtepomp hebben als de woning niet goed is geïsoleerd. In de periode voor 1974 waren er andere bouweisen waardoor woningen regelmatig minimale isolatie hebben. Toch plaatsen sommige consumenten dan nog een warmtepomp die volgens teveel moet werken om een huis warm te krijgen. Gevolgen zijn een onnodig hoge energierekening en een niet comfortabel verwarmd huis.

Huizen die na 1974 zijn gebouwd hebben minimale isolatie maar isoleren is een stuk eenvoudiger dan bij een oudere woning. Vanaf 1992 zijn huizen goed geïsoleerd en zijn warmtepompen altijd toepasbaar. Bij isolatie zijn essentieel; spouwmuur isolatie, dakisolatie, HR++ beglazing en vloerisolatie. Dit hoort bij het stappenplan van een warmtepomp.

Onjuiste berekeningen

Nadelen van een warmtepomp die veel naar voren komen is dat de warmtepomp niet goed werkt. Er worden fouten gemaakt bij het advies voor de hoeveelheid kW van de warmtepomp. Daarnaast moet het warmteafgiftesysteem correct werken. Hierdoor werkt de warmtepomp niet zoals het hoort. Zolang een woning goede isolatie heeft kan een warmtepomp goed werken met de correcte hoeveelheid verwarmingsvermogen.

Bij een nieuwe goed geïsoleerde woning kun je uitgaan van 40 W aan verwarmingsvermogen per m2. Terwijl minder goed geïsoleerde woningen ongeveer 50 W nodig hebben en bij oudere woningen eerder 75 W gekozen wordt. Stel dat een woningoppervlak 100 m2 is, dan kun je aanhouden: 40 W/ m2 * 100 m2 = 4000 W = 4 kW. Bij een oudere woning zou het verwarmingsvermogen 7,5 kW bedragen. Vervolgens wordt gemiddeld 1 kW extra genomen voor warm water. Wanneer een warmtepomp in een oudere woning vervolgens bij 100 m2 meer dan 8,5 kW aan verwarmingsvermogen nodig heeft is het de vraag of de warmtepomp een rendabele investering is.

Hieruit blijkt de geschiktheid van de woning essentieel is voor de aanschaf van een warmtepomp. In een volgend artikel gaan wij verder op deze berekeningen en geschiktheid van woningen. Onderstaande afbeelding laat het gemiddelde verbruik zien van een warmtepomp in een goed geïsoleerde moderne woning over een heel jaar.

Afstelling warmtepomp

Bij het afstellen van de warmtepomp maken de installateurs ook fouten. Hierdoor kan een warmtepomp niet optimaal werken. Daarnaast komt het regelmatig voor dat er te kleine leidingen worden gebruikt voor de vloerverwarming. Tot een vermogen van 9 kW is 28 mm de minimale maat en boven 9 kW is dit 35 mm.

Daarnaast moet de consument zijn gedrag ook aanpassen bij een warmtepomp. Bij een cv-ketel was het gebruikelijk om wel eens de thermostaat lager te zetten, ‘s nachts of bij afwezigheid. Aangezien een warmtepomp meer tijd nodig heeft om warm te worden is dit af te raden. Wanneer de installatie goed is en de woning een goede isolatie heeft kan de warmtepomp rustig blijven draaien zonder veel stroom te verbruiken.

Warmtepomp neemt veel ruimte in beslag

Qua afmetingen is de installatie altijd te overzien. Onderstaande installatie is een Panasonic Aquarea lucht/water warmtepomp. De benodigd ruimte is ongeveer 2 m2 ruimte, samen met de boiler. Daarnaast zit hier ook een buitenunit bij. Over het algemeen is er in woning voldoende ruimte voor een installatie.

Warmtepomp maakt veel lawaai

Dat valt in de praktijk allemaal heel erg mee. Veel is onder andere afhankelijk van de opstelling van de buitenunit van de warmtepomp. Het geluid van de warmtepomp komt van de compressor en ventilator.

Als eerste is het belangrijk dat de warmtepomp goed is afgesteld, zodat hij rustig kan draaien. Ook moet de warmtepomp de juiste aantal kW aan vermogen hebben. Wanneer een warmtepomp continu hard moet werken om de woning warm te houden resulteert dit in meer decibels.

Ten tweede is de plaatsing van de buitenunit van belang. Wanneer de buitenunit naast een muur van de slaapkamer staat kun je last krijgen van resonantie. Dit is op een paar meter al niet meer te merken. Een warmtepomp vlakbij een erfscheiding of schutting is eveneens niet de beste plek. Opnieuw is goed advies het enige wat belangrijk is.

Vanaf 2021 mag de warmtepomp niet meer dan dan 30 dB (A) produceren, huidige warmtepomp zijn al behoorlijk stil en deze ontwikkeling zal doorzetten waarmee deze norm haalbaar lijkt.

Vloerverwarming werkt het beste

Veel oudere woningen hebben vaak nog radiatoren. Bij de overgang op een warmtepomp wordt afgeraden deze te behouden. Voor het goed functioneren van de warmtepomp is vloerverwarming of lage temperatuurradiatoren de beste keuze. Aangezien warmtepompen werken met lagere temperaturen zijn de dimensies van radiatoren of convectoren anders.

Hoge kosten investering

Eén van de veelgenoemde nadelen van de warmtepomp is de hoge investering. Uiteindelijk maakt Nederland de energietransitie naar duurzamere methoden voor het verwarmen van woningen. Op dit moment zijn nog niet alle woningen geschikt voor een warmtepomp. Daarnaast wordt niet goed advies gegeven door installateurs die enkel een warmtepomp willen leveren en geen service.

Wanneer een woning wel geschikt is voor een warmtepomp en de cv-ketel toe is aan vervanging dan is de overstap op een warmtepomp de juiste stap. Er zit namelijk subsidie op isoleren van je woning en de warmtepomp. Daarnaast bespaar je kosten op gas en met de huidige financiële situatie is investering beter voor het rendement van kapitaal.

Verkeerde invloed van de media

Regelmatig zijn er publicaties over situaties van woningen met warmtepomp, bijvoorbeeld bij Tros Radar. Alle nadelen die genoemd kunnen worden, komen dan naar voren. De technische kant van het verhaal wordt vervolgens niet goed toegelicht, aldus Patrick Schimmel. Dat gebeurde ook in een publicatie eind februari. Hierbij lopen de kosten van een warmtepomp bij een appartementencomplex in Harderwijk met woningen van 40 m2 in de honderden euro’s per maand. Dit was te zien bij Radar.

Het zijn vaak excessieve voorbeelden die gebruikt worden om de warmtepomp onnodig negatieve aandacht te geven. Bij het appartementencomplex in Harderwijk werd een verkeerd systeem geïnstalleerd en omgezet waardoor de consument enorme problemen krijgt. Een warmtepomp boiler is nooit geschikt voor vloerverwarming, enkel voor warm water.

Helaas zijn er veel meer van dit soort verhalen met de volgende oorzaken: het gebrek aan de juiste technische deskundigheid; het ontbreken van productkennis; alsmede het kunnen of willen leveren van goede service en aftersales.

Tip: zorg voor een erkende installateur die kennis van zaken heeft.

Nadelen warmtepomp? Doorloop een stappenplan!

Samenvattend is het volgende duidelijk. De huidige situatie laat zien dat niet niet alle warmtepomp-installateurs goed werk leveren. Het kan dan ook voorkomen dat je zonder een goed advies een warmtepomp koopt. Genoemde oorzaken zijn beperkte kennis van de installateur en eigen kennis. Het stappenplan om een warmtepomp te kopen helpt met voorkomen van mogelijk fouten.

De genoemde nadelen van de warmtepomp zijn goed te onderbouwen door de juiste keuzes te maken. Energieplein helpt jouw graag op weg naar een duurzame woning met een warmtepomp!

Met dank aan Schimmel Techniek voor het bezoek!